Vraag&antwoord

Het uiteindelijke doel is om de emmer geheel te vullen met koffiedik tot aan de rand. Het is echter van belang om de emmer geleidelijk bij te vullen en dus niet in een heel korte tijd. De schimmel heeft tijd nodig om door de koffie heen te groeien. Vul dus steeds bij met een laagje koffiedik van maximaal drie centimeter. Doe dit als je growkit weer helemaal mooi wit is. Een schimmel heeft namelijk zuurstof nodig om te groeien. Een te dikke laag koffiedik sluit de onderliggende laag af van zuurstof, dan zal de schimmel langzamer gaan groeien of zelfs dood gaan. Andere schimmels krijgen zo meer kans om het koffiedik te infecteren.

Bijna alle soorten koffiedik kan je toevoegen: senseo pads, filerkoffie, koffiedik uit je perculator of de fijngemalen koffiedik uit je espresso machine. Zolang er geen plastic, aluminium of andere niet natuurlijke materialen omheen zitten is het goed. Knip of scheur wel even je senseo pads en koffiefilters in stukjes voordat je het toevoegt. De schimmel kan het papier prima verteren, maar wel in kleine hapjes. Let er goed op dat de koffie uit elke apparaat anders. Vers uit een koffiefiler is het bijvoorbeeld veel natter dan uit een espressomachine. Bij hele droge koffie kan het goed zijn om met  een vernevelaar wat extra vocht toe te voegen.

Lekker vochtig, maar niet té vochtig. Dat klinkt flauw, maar is wel belangrijk. Het mycelium heeft vocht nodig om te groeien, maar kan niet onder water groeien. Vere koffiedik van filterkoffie is goed vochtig. Het moet eruitzien als vochtige aarde, het vocht moet er echter niet uitlopen. Als je het te droog vindt, bevichtig het dan met een plantenspuit of vernevelaar zodat het vocht overal goed verdeeld wordt.

Voordat je de growkit opnieuw kan gaan opstarten, raden we je aan om te wachten op de tweede oogst. Het zal 2 à 3 weken duren voordat er weer zwammen gaan groeien. Tussen de eerste oogst en tweede oogst is het goed om wat extra vocht toe te voegen. Dit kan je het beste doen met een vernevelaar zodat het vocht gelijkmatig verdeeld wordt. Op deze manier droogt de growkit niet uit. Je kan vervolgens je growkit klaar maken voor de derde oogst. Dit kan op twee manieren: Je kan de growkit opstarten met een nieuw zakje broed. Deze kan je hier bestellen. Je kan de growkit voor 80% legen en met de achtergebleven 20% opnieuw opstarten. Als je de 80% van de mycelium weg hebt gehaald, kan je dit eventueel ook verdelen over andere emmertjes. Op deze manier heb je meerdere growkits tegelijk onder je hoede! Zorg er wel voor dat je de randen en deksel goed schoonmaakt om mogelijke schimmelvorming te voorkomen. Vervolgens kan je vocht toevoegen. Dit kan je het beste doen met een vernevelaar/plantenspuit, zodat het vocht gelijkmatig over de growkit wordt verdeeld. Je hebt voldoende vocht toegevoegd als het koffiedik een donkerbruine kleur krijgt. Nu kan je de growkit weer laagje voor laagje gaan vullen tot aan de rand. Het tape wat op de growkit geplakt zit, moet erop blijven zitten of vervangen worden. Dit voorkomt uitdroging van het mycelium.

Ja, gewoon laten zitten. Over de gaatjes in de growkit zit een ademende tape. Deze tape houdt vervelende indringers buiten de growkit. De zwammen zijn zo sterk dat ze het tape zullen wegdrukken en vrolijk door de gaatjes heen groeien. Dit betekent dus dat het tape op de growkit blijft zitten wanneer er zwammetjes beginnen te groeien.

Wanneer de growkit volledig tot de rand is gevuld, duurt het ongeveer 2 à 3 weken voordat de eerste zwammen gaan groeien. Wil je het groeiproces iets versnellen? Dan kan je de growkit voor 24 uur in de ijskast zetten. Hierdoor raakt de schimmel in paniek en gaat hopelijk sneller vruchten afgeven. Hierna kan je de growkit op een iets koelere plek neerzetten (onder kamertemperatuur), zoals bijvoorbeeld in een kelder of voorraadkast.

Voor het eerste gedeelte (het vullen van de emmer tot aan de rand stap 2/3) is een temperatuur van 18-20 graden Celsius ideaal. Dit gedeelte kan in het donker. Zodra je klaar bent met vullen (stap 4), mag de growkit in een ruimte waar een dag- en nachtritme is en is een iets lagere temp (14-16 graden ideaal). Gebruik hiervoor bij voorkeur natuurlijk licht maar probeer de growkit wel uit direct zonlicht te houden. Mocht je hier niet over beschikken dan is kunstlicht eventueel ook nog een optie.

Bij de een gaat het sneller dan bij de ander. Zo drinkt de een meer koffie dan de ander. Gemiddeld doen aanrecht-agrariërs er 4 tot 6 weken over om de growkit te vullen. Ook de temperatuur in huis kan het proces versneller of vertragen. Als de growkit tijdens het vullen iets onder kamertemperatuur staat, dan gaat het wat langzamer dan wanneer het op kamertemperatuur (18 tot 22 graden) zou zijn. Als de growkit mooi wit doorgroeit is en je op tijd koffiedik toevoegt (op het moment dat je nog een klein beetje bruin ziet), dan ga je helemaal goed. Dus ga vooral zo door!

Verdrogen je zwammen als ze uit je growkit komen? Kijk dan of de growkit in een te warme en te droge omgeving staat. Hierdoor krijgen de zwammen in wording te weinig zuurstof. Zodra de growkit helemaal – tot aan de rand – vol zit met koffiedrab, moet hij in een onverwarmde ruimte (met een dag-/nachtritme) staan. Gooi je droge zwammen vooral niet weg. Als je ze in water welt, dan kun je ze vervolgens in je pasta, risotto of soep verwerken.

De oesterzwammen kun je beter te vroeg oogsten dan te laat. Voor het tijdstip van oogsten is geen universele standaard. Dit hangt namelijk van veel factoren af. In een omgeving met zeer droge lucht (vaak in de winter in huis) drogen de zwammen snel uit. Als de hoed van de zwam horizontaal staat had je eigenlijk al moeten oogsten. Haal de zwammen dan snel van de growkit af om verdere uitdroging te voorkomen en bewaar ze in een plastic zakje in de koelkast.

Groene schimmel – met als officiële naam trichoderma – is vaak een teken van te droog koffiedik. Om zwammen te laten groeien, moet het koffiedik voldoende vocht bevatten. Trichoderma groeit sneller op droog koffiedrab, dus zorg ervoor dat je koffiedik de juiste vochtigheid heeft. Heeft je koffiedik de kleur van pure chocolade? Dan zit je goed. Is het lichtbruin? Voeg dan wat water toe. Wat te doen als je groene schimmel hebt? Schep deze met een lepel weg en ga daarna gewoon weer verder met vullen. Als de groene schimmel de overhand krijgt, start dan je growkit opnieuw op met nieuw broed. Nieuwe ronde, nieuwe kansen om heerlijke zwammetjes te kweken! Helaas hebben sommige koffiesoorten meer last van de infectie van de groene schimmel.

Als je deze schimmel in je growkit vindt, is het helaas dikke vette pech. Hij is afkomstig uit de omgeving en daar kun je niets aan doen. Het is een heel vervelende schimmel voor de zwammen en vaak funest voor het broed. Hierdoor zullen de zwammen niet groeien. Wanneer de growkit geïnfecteerd is geraakt met de oranje schimmel, zit er maar een ding op: nieuw broed bestellen en opnieuw beginnen. Leeg de growkit, was deze zorgvuldig uit en kweek verder met een nieuw zakje broed.

Heb je toevallig ook het tape vervangen? Sommig tape is luchtdicht dus dan heeft het mycelium te weinig zuurstof om te groeien. Prik gaatjes in het tape en kijk of het dan beter gaat. Het kan ook zijn dat de growkit te koud staat (dan gaat het proces heel langzaam) of te weinig vocht heeft. Een growkit groeit het best bij 18 tot 20 graden. In de zon zetten is niet handig, doordat het emmertje zwart is stijgt de temperatuur snel. Te weinig vocht kun je aanvullen door de growkit open te maken en er met een vernevelaar een paar keer op te sproeien.

Bij het opnieuw opstarten van de Growkit komen #aanrecht-agrariërs soms bruin spul tegen. Dat bruine spul is enzym activiteit van het mycelium. Het is geen oranje schimmel en het is niets om je aan te storen. Het is onderdeel van een gezonde Growkit. Ben je de Growkit opnieuw aan het opstarten? Gebruik de meest helder witte stukjes mycelium die je kan vinden op je Growkit. Dat bruine spul hoeft niet mee naar de volgende ronde. Dus die kan je wegsnijden.

De schimmels hebben altijd wel even de tijd nodig om goed door het koffiedik heen te groeien. Je hoeft de schimmels dus niet elke dag eten te geven. We raden je aan om voor vertrek ongeveer vijf centimeter vers en vochtig koffiedik toe te voegen en hem vervolgens direct in de ijskast te plaatsen, dit remt namelijk de groei. Altijd goed om even in de emmer te kijken als je terug komt. Soms kan het zijn dat er in de emmer al zwamvorming optreedt als de emmer nog niet vol is. Je kunt deze dan het best verwijderen en verder gaan met het toevoegen van koffiedik. Een andere optie is om pas te beginnen als je terug bent van je welverdiende vakantie, in de tussentijd kan je het broed in de koelkast bewaren.

De productiedatum is een indicatie of het broed heel vers is of al iets ouder. Hoe verser het broed is, hoe het sterker het mycelium en des te beter het zal opstarten. Het broed moet koel (koelkast temperatuur) bewaard blijven. Het heeft nog maanden activiteit en dus een growkit opstarten.

Waar je wel op moet letten is dat de kans op infectie stijgt als het broed ouder en dus zwakker is. Na 6 maanden begint de kracht wel af te nemen. Zodra er groene schimmel in het zakje zit dat over de datum is kan je de deze eruit snijden en alsnog gebruiken. Let er dan vooral op dat je niet te snel met nieuwe koffie toevoegen start, maar geef de schimmel wat extra tijd om het eerste koffiedik goed te doorgroeien.

Mocht het toch niet lukken dan zou je hier een nieuw zakje vers broed kunnen bestellen.